پدر علوم ارتباطات ايران درگذشت

در حالي که قرار بود «نکوداشت استاد دکتر کاظم معتمدنژاد؛ زمينهها و مسائل مطالعات ايراني ارتباطات و فرهنگ» ?? آذر ماه در دانشگاه علامه طباطبائي برگزار ميشود، عمر پدر علم ارتباطات تا روز بزرگداشت ديرهنگام به درازا نکشيد و عصر امروز در آستانه هشتاد سالگي پس از تحمل مدت ها بيماري به ديار باقي شتافت.
در روزهاي اخير همزمان با روز به وخامت گذاشتن وضعيت بيماري دکتر کاظم معتمدنژاد، انجمن ايراني مطالعات فرهنگي و ارتباطات با همکاري انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي، انجمن جامعه شناسي ايران و دانشگاه علامه طباطبايي، درصدد برآمدند همايش يک روزهاي را با عنوان "نکوداشت استاد دکتر کاظم معتمدنژاد؛ زمينهها و مسائل مطالعات ايراني ارتباطات و فرهنگ" برگزار کنند و بر همين اساس مقرر شد اين همايش 23 آذرماه با سخنراني دکتر حسام الدين آشنا، دکتر حسينعلي افخمي، مهندس نصرالله جهانگرد، خانم دکتر شهيندخت خوارزمي، دکتر هادي خانيکي، دکتر يونس شکرخواه، دکتر سعيد رضا عاملي، دکتر محمدمهدي فرقاني، دکتر محمد امين قانعي راد، دکتر مسعود کوثري، دکتر محمدمهدي محسنيانراد، دکتر احمد ميرعابديني و دکتر حسن نمکدوست برگزار شود.
با اين حال عمر دکتر معتمدنژاد بنيانگذار علم ارتباطات و احياگر آموزش روزنامهنگاري کوتاه تر از آن بود که به اين همايش برسد تا اين رويداد بدون حضور صاحبش برگزار شود. معتمدنژاد در سال 1313 در روستاى مود از بخش مركزى بيرجند متولد شد، تحصيلات ابتدائى و قسمتى از تحصيلات متوسطه خود را در زادگاهش و قسمت ديگر را در بيرجند و سال ششم ادبى را در دبيرستان مروى تهران گذرانيد.
در سال 1336 به اخذ درجه ليسانس و در سال 1339 به اخذ درجه دكترى در رشته قضائى از دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران نائل گرديد. وى در زمان تحصيل در دورة كارشناسى با مدير وقت روزنامه كيهان كه استاد ايشان نيز بود رابطه دوستانهاى برقرار كرد. وقتى استاد از دانشجويان دوره دكترى براى همكارى در كيهان دعوت كرد، معتمد نژاد فرصت را غنيمت شمرده و به محيط روزنامه وارد شد.
ديرى نپائيد كه پروفسور معتمدنژاد از مترجمى زبان فرانسه، به مسؤليت گروه خارجى و مقالات ارتقاء يافت. روزنامه كيهان كه به روزنامه نگاران تحصيلكرده نياز داشت، براى وى بورسيهاى از دولت فرانسه دريافت داشت. معتمد نژاد در دانشگاه سوربن فرانسه موفق به اخذ دكترى حقوق و علوم سياسى و نيز دكترى تخصصى روزنامه نگارى از انستيتوى مطبوعات و علوم نظرى دانشگاه پاريس گرديد.
خدمات دانشگاهى ايشان از سال 1344 در سمت استاد يارى در دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران آغاز مى شود، ضمناً همكارى خود را از آغاز ورود به ايران با موسسه كيهان حفظ كرد. در سال 1343 مؤسسه كيهان پيشنهاد وى را براى يك دوره عالى روزنامه نگارى پذيرفت و براى اين منظور از بين داوطلبان ديپلم، 25 نفر انتخاب شدند. در پايان دوره دو ساله، اسم اين دوره عالى به مؤسسه عالى مطبوعات و روابط عمومى تغيير كرد.
در سال 1350 يعنى زمانى كه نخستين فارغ التحصيلان در بحبوحه اخذ دانشنامه بودند، اسم مؤسسه به دانشكده علوم ارتباطات اجتماعى تغيير يافت. دراين موقع از دانشيارى دانشكده حقوق دانشگاه تهران استعفا داده و در دانشكده علوم ارتباطات اجتماعى در سمت معاونت دانشكده مشغول به كار گرديد. از سال 56 تا 59 نيز سمت رياست دانشكده را عهده دار بود. با پيروزي انقلاب اسلامى ايران، دانشكده مذكور تعطيل و در دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه علامه طباطبائى به عنوان يك گرايش ادغام شد. چنين بود که معتمد نژاد به پاريس رفت و در آنجا به تدريس و تحقيق پرداخت تا ياد وطن او را دلتنگ كرد و در سال 1368 به ايران بازگشت.
معتمدنژاد مجدداً نسبت به توسعه رشته علوم ارتباطات و گشايش دوره ه اى كارشناسى، كارشناسى ارشد و دكترى اقدام نمود تا سرانجام در سال 1375 با پذيرفته شدن دوره دكتراى ارتباطات در وزارت فرهنگ و آموزش عالى به آرزوى ديرين خود رسيد. معتمدنژاد در حال حاضر استاد تمام وقت دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه علامه طباطبائى مى باشد و در سطوح مختلف آموزشى اشتغال به آموزش دارد. معتمدنژاد در تشكيل و عضويت انجمن هاى مختلف از قبيل: انجمن دفاع از آزادى مطبوعات، انجمن بين المللى تحقيق در ارتباطات جمعى، انجمن بين المللى حقوق فضا، انستيتوى بين المللى ارتباطات، انجمن فرانسوى علوم ارتباطات و اطلاعات نقش عمده داشت.
معتمدنژاد بيش از 70 مقاله علمى به مجامع بين المللى و يا مجلات ارائه داده و ياخود در تشكيل سمينار ها و كنفرانس هاى علمى نقش مهمى داشته است. در سال 1373-74 به عنوان استاد نمونه دانشگاه هاى كشور از دست رياست جمهورى لوح نقدير دريافت داشته و به پيشنهاد وزير فرهنگ و آموزش عالى و حكم رياست شوراى عالى انقلاب فرهنگى از مهر ماه 1378 به عضويت هيأت امناى دانشگاه هاى منطقه مركزى منصوب شد. پرفسور کاظم معتمدنژاد از نخستين نظريه پردازان بومي در ايران است که در حوزه ارتباطات، ديدگاه هاي کاربردي فراواني از ايشان بر جاي مانده و همين نظريه ها است که از او چهره اي بين المللي ساخته بود.
برخي تاليفات استاد کاظم معتمدنژاد عبارتند از:
- روزنامهنگاري، نويسنده: دکتر کاظم معتمدنژاد، دکتر ابوالقاسم منصفي
- روش تحقيق
وضعیت آگهی از دید کاربران: