امیر ابوالحسنی زمانی که کارفرمای مستقر در آمریکا از او خواست به کارولینای شمالی نقل مکان کند، خانه خود را در ساسکاتون فروخت. اما در ژانویه امسال در فرودگاه کلگری، خانواده او اجازه عبور از مرز را نداشتند. افسر گمرک و حفاظت مرزی آمریکا (CBP) به ابوالحسنی که یک شهروند کانادایی است، گفت که به دلیل مدتی است که بیش از یک دهه پیش به عنوان سرباز وظیفه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران سپری کرده است. خانواده تحت یک غربالگری ثانویه شامل یک مصاحبه طولانی و جستجوی گسترده از وسایل، تلفن های همراه و رسانه های اجتماعی خود قرار گرفتند. ابوالحسنی گفت: مثل اینکه ما کانادایی نیستیم و زندگی مان برای کسی مهم نیست. "آیا من به اندازه کافی کانادایی نیستم؟ استرس مرتبط بودن با یک سازمان تروریستی بدترین چیز است."

دولت ترامپ در سال 2019 سپاه را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کرد. ابوالحسنی گفت همه مردان بالای 18 سال در ایران باید با یکی از بازوهای ارتش خدمت اجباری کنند.

از هر سه ایرانی یک نفر به سپاه منصوب می شود زیرا این یکی از بزرگترین شاخه های ارتش است.»

ابوالحسنی گفت که امتناع از خدمت اجباری مانع از دریافت گذرنامه یا دسترسی به امکانات مدنی می شود و گاهی اوقات می تواند منجر به مجازات بیشتر شود.

من حدود 500 مورد را می‌دانم، تقریباً 150 مورد ایرانی-کانادایی و بقیه ایرانی هستند که با همین وضعیت مواجه هستند.»

سی‌بی‌سی نیوز با 15 ایرانی-کانادایی که همگی شهروند کانادایی هستند، صحبت کرد که به دلیل پرچم‌گذاری نامشان به عنوان افرادی که به یک سازمان تروریستی کمک کرده‌اند، همچنان هنگام عبور از کشورهای دیگر متوقف و بازداشت می‌شوند. همه می گویند که احساس می کنند با آنها به عنوان شهروندان درجه دوم رفتار می شود.

ابوالحسنی گفت: "افسر گفت همسرم نمی تواند به آمریکا برود زیرا ممکن است از من آموزش نظامی دیده باشد. این فاجعه بار است." "در دو ماه آموزش، سه روز اسلحه در دست گرفتم. من فقط چهار گلوله در زندگیم شلیک کردم. یک نوجوان معمولی آمریکایی ممکن است بیشتر شلیک کرده باشد."

"ما هنوز کانادایی واقعی نیستیم"

این مرد 41 ساله که نگران از دست دادن شغل خود بود، درخواست ویزا به ایالات متحده داد، اما نگران است زیرا می داند که برخی از مردم از سال 2019 منتظر دریافت ویزای ایالات متحده هستند.

مریم قاسمی، استادیار پژوهشی دانشگاه واترلو، قرار بود در اول اوت در دانشگاه آگوستا در جورجیا یک سمت تحقیقاتی جدیدی را در دانشگاه آگوستا در جورجیا آغاز کند. درخواست برای ویزای TN، او رد شد.

قاسمی گفت که افسران امنیت داخلی از طریق شبکه های اجتماعی خانواده وی جست و جو کردند و بدون ذکر دلیل آنها را تا خودروی خود همراهی کردند.

او گفت: "یک افسر CBP به من گفت داشتن پاسپورت این کشور به من ملیت نمی دهد. او گفت که سابقه من چیز دیگری است و من کانادایی نیستم. این واقعا بی ادبانه بود."

به این خانواده نامه عدم پذیرش بدون توضیح بیشتر به ایالات متحده داده شد و از آنها خواسته شد که برای تأیید با کنسولگری در تورنتو مشورت کنند. بعداً یکی از افسران به او گفت به این دلیل که شوهرش در سپاه خدمت کرده است.

"دانشگاه تصمیم گرفته است که سمت من را به ترم آینده موکول کند. اما اگر روند ویزا به نتیجه نرسد، من موقعیت را از دست خواهم داد. آینده برای ما روشن نیست."

کانادا مسئولیت را به عهده ایالات متحده می گذارد

قاسمی هم مثل خیلی های دیگر با نمایندگان مجلس و نخست وزیری تماس گرفت و گفت که این کار بر عهده کانادا نیست.

آژانس خدمات مرزی کانادا در بیانیه‌ای ایمیلی به سی‌بی‌سی نیوز گفت که اگرچه از مواردی از ممنوعیت ورود ایرانیان کانادایی به ایالات متحده و سایر کشورها مطلع است، اما مکانیسم داخلی برای ردیابی آنها وجود ندارد.

در این بیانیه آمده است: آژانس خدمات مرزی کانادا هیچ قدرت یا اختیاری برای مداخله در تصمیمات مهاجرتی که توسط کشورهای دیگر اتخاذ می شود، ندارد.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «ایالات متحده به عنوان یک کشور مستقل، این حق را برای تعیین مقبولیت و روش های غربالگری برای ورود اتباع خارجی حفظ می کند.

اما ایرانیان کانادایی مانند ابوالحسنی و قاسمی می گویند که این مشکل بسیار کانادایی است.

قاسمی گفت: "ما احساس می کنیم شهروند درجه دو هستیم. فکر می کردم کانادا از ما حمایت می کند، اما ما خیلی مهم نیستیم. این شرم آور است."

ما از دولت می خواهیم که از ما دفاع کند زیرا اگر بخواهند می توانند آن را حل کنند، همانطور که در مورد ممنوعیت مسلمانان انجام دادند. هیچ کس اقدامی نمی کند."

سی بی سی نیوز برای اظهار نظر با وزارت امنیت داخلی ایالات متحده و CBP تماس گرفت، اما قبل از انتشار پاسخی دریافت نکرد.

4S در کارت پرواز

ایرانیان کانادایی که سابقه خدمت سربازی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی داشته اند، اغلب در کارت پرواز خود، علامت "4S" را دریافت می کنند که مخفف عبارت Secondary Security Screening Selection است.

جواد مختارزاده، یکی از صاحبان کسب و کار در مونترال، گفت که در سفر اخیرش به اروپا، خانواده وی در بدو ورود غربالگری شدند و زمانی که به کانادا بازگشتند، کارت پرواز آنها 4S بود.

مختارزاده گفت: "افسران با ما طوری صحبت می کنند که انگار ما شهروند کانادا نیستیم. شما به من تابعیت دادید [و] دخترم در اینجا به دنیا آمد. به دختر پنج ساله ام گفتم، هنگام عبور از فرودگاه ها بخشی از بازی است."

"خیلی ناامید کننده و خشمگین بود که از دختر کوچکم خواستند تا دستانش را برای معاینه بدن بلند کند و کفش هایش را در بیاورد. در کشور خودم با من این گونه رفتار می شود و از من می پرسند که آیا چیزی برای پنهان کردن دارم."

کامران فرزام فر، ساکن کلگری، گفت که این مشکل حتی بر ایرانیان کانادایی تبار، کسانی که در کانادا متولد شده اند اما ایرانی الاصل هستند، تاثیر می گذارد.

خانواده چهار نفره فرزامفر قبل از سال 2019 چندین بار به ایالات متحده سفر کرده اند، هم برای اوقات فراغت و هم برای کار. اما هنگامی که آنها برای اولین تعطیلات خود پس از همه گیری در فوریه گذشته به فرودگاه رفتند، از ورود آنها منع شد.

فرزام فر گفت: «سعی کردم از افسر بپرسم که آیا می‌توانند پسرانم را حداقل به تعطیلات بروند، اما آن روز از ورود ما امتناع کردند». 

وضعیت آگهی از دید کاربران: