چرا قیمت دلار در ایران در حال پرواز است؟
نرخ دلار دیروز در بازار آزاد بعد از نوسانات روزهای گذشته بالاخره به سه هزار و 500 تومان رسید تا پیش‌بینی فعالان بازار ارز و کارشناسان محقق شود
نرخ دلار دیروز در بازار آزاد بعد از نوسانات روزهای گذشته بالاخره به سه هزار و 500 تومان رسید تا پیش‌بینی فعالان بازار ارز و کارشناسان محقق شود. فعالان بازار ارز می‌گویند افزایش نرخ دلار که خود بر تعیین قیمت همه ارزها تاثیر می‌گذارد به دلیل افزایش تقاضا و مسائل خرد موجود در بازار است. در مقابل دیدگاه دیگری نیز وجود دارد که عرضه نکردن دلار از سوی بانک مرکزی را علت این افزایش می‌داند.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، دلیل واضح‌تر اما کشمکش فعلی برخی صرافان با بانک مرکزی برای بازنگری در دستورالعمل صرافی‌هاست که از نگاه فعالان بازار و کارشناسان بیش از پیش مشهود است. اما براساس گفته‌های این گروه، پیش‌بینی می‌شود نرخ ارز مجددا روند کاهشی یابد و نوسان قیمت در سطح سه هزار و 400 باقی بماند.
دلایل افزایش نرخ ارز
افزایش قیمت دلار به سه هزارو 500 تومان دلایل مختلفی دارد. برخی معتقدند دعوای بانک مرکزی و صرافی‌ها به دلیل بازنگری در دستورالعمل صرافی‌ها و نظارت بر صرافی‌های غیرمجاز علت اصلی افزایش نرخ دلار است و برخی دیگر افزایش تقاضا را علت آن ذکر می‌کنند. دیدگاه سوم اما تاکید دارد که عرضه نکردن به میزان متناسب دلیل افزایش قیمت دلار است.
در این باره فرهاد غفاری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات می‌گوید: «نوسانات ارز در حقیقت به دلیل مازاد تقاضایی است که در بازار ایجاد شده است.»
وی این مازاد تقاضا را ناشی از کاهش تحریم‌ها ذکر و اضافه می‌کند: «از طرف دیگر مباحث مربوط به مسافرت‌ها‌ی پایان تابستان هم امکان دارد موجب افزایش تقاضا شده باشد.»
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم و تحقیقات تاکید می‌کند: «به‌نظر می‌رسد روند تعادلی بلندمدت نرخ ارز تغییری نداشته است و نوسان کوتاه‌مدت در اطراف این روند وجود دارد.»
وی با اشاره به اینکه بعد از عبور افزایش تقاضای کوتاه‌مدت به قیمت تعادلی بلندمدت می‌رسیم، می‌گوید: «اما این‌طور نیست که نرخ دلار به چهار تا پنج هزار تومان افزایش یابد بلکه نرخ ارز به سه هزارو 500 تومان می‌رسد و مجددا به سه هزارو 300 تومان بازخواهد گشت.»
غفاری همچنین پیش‌بینی می‌کند «در چند روز آینده فشار تقاضای بازار کاهش یابد و نرخ دلار به وضعیت باثبات برسد.»
البته در این میان گفته می‌شود که عملکرد صرافی‌های بدون مجوز و نظارت بانک مرکزی و اتحادیه صراف‌ها از دلایل دیگری است که موجب شده است تا حدودی تقاضای بازار ارز تشدید شود و نوسانات کوتاه‌مدت دراین بازار ایجاد شود.
داود سوری، اقتصاددان و عضو هیات‌علمی دانشگاه شریف اما نظر دیگری دارد و معتقد است که مسائل خرد بازار موجب افزایش قیمت دلار در بازار شده است. وی در این باره می‌گوید: «این مسائل خرد می‌تواند ناشی از عرضه و تقاضا در بازار باشد که نزدیک شدن به فصل پایانی تابستان، فصل مسافرت‌ها و حج از جمله آنها خواهد بود.» سوری با تاکید بر اینکه قیمت دلار پایین‌تر از آن چیزی است که باید باشد، اضافه می‌کند: «دولت سعی می‌کند فاصله بین دلار دولتی و آزاد را کم کند و خود را به بازار برساند اما نرخ دلار پایین است و تعادلی نیست.»
این اقتصادددان علاوه‌براین پیش‌بینی می‌کند «اگر تحریم‌ها برداشته و تجارت تسهیل شود، تقاضا برای دلار افزایش می‌یابد و در این شرایط تقاضا بر عرضه غلبه می‌کند و قیمت‌ها افزایش می‌یابد.» وی می‌گوید: «با این وجود وضعیت نرخ دلار در آینده بستگی به سیاست‌های دولتی دارد.»
چشم‌انداز بازار
اما در میان این اظهارات دیدگاه سوم این است که عرضه نکردن ارز توسط دولت به میزان متناسب از دلایل افزایش نرخ ارز در بازار است.
فعالان بازار معتقدند: «زمانی‌که ارز به میزان مورد نیاز در بازار توزیع نشود، قیمت‌ها بالا می‌رود اما زمانی‌که این ارز به‌طور متناسب توزیع شود، این نوسانات از بین می‌رود.» آنها می‌گویند: «عرضه نکردن درهم از سوی بانک‌های ملی و صادرات در دبی، دلیل دیگری است که بر بازار تاثیر منفی گذاشته است.» هرچند دلالان نیز نقشی را در بازار ارز دارند اما فعالان بازار ارز می‌گویند به دلیل اینکه اقتصاد ایران دولتی است چنین نوساناتی اجتناب‌ناپذیر است. براساس دیدگاه این گروه، حتی امکان دارد شوک دیگری به بازار وارد شود اما زمان آن معلوم نیست.» غلامرضا دبیری، فعال بازار ارز در این میان با بیان اینکه «نرخ دلار به سقف رسیده است»، پیش‌بینی می‌کند که نرخ دلار فعلا در کانال سه هزار و 510 و سه هزار و 520تومان باقی بماند.» وی اما اضافه می‌کند: «نوسانات نرخ دلار تازمانی‌که ارز تک‌نرخی نشود، باقی خواهد ماند.» با این حال، براساس پیش‌بینی این فعال بازار ارز، در هفت تا هشت روز آینده قیمت ارز بالا می‌رود و مجددا کاهش می‌یابد؛ چراکه هر بالا رفتن، یک پایین آمدنی هم دارد و برعکس.
براساس اظهارات این فعال بازار، عدد منطقی برای ارز سه هزار و 350 تومان و سه هزار و 300 تومان است و عدد پایین‌تر و بالاتر برای ارز منطقی نیست.
با این تفاسیر بر این اساس، اگر ارز تک‌نرخی شود نوسانات ارز از بین می‌رود مگر اینکه کنترل بازار از دست برود، ضمن اینکه براساس این پیش‌بینی‌ها اگر کل تحریم‌ها هم برداشته شود دلار تا پایان امسال به زیر سه هزار و 200 تومان باز نمی‌گردد.
بازار کشش افزایش نرخ دلار را ندارد
ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی معتقد است: «بازار کشش افزایش نرخ دلار را ندارد. به‌دلیل تخلیه حباب‌های قبلی موجود در نرخ ارز، این بازار کشش افزایش نرخ را ندارد.» این مقام مسئول در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با بیان‌اینکه ثبات فضای اقتصاد کلان و مشخص بودن راهبردها و رویکردهای دولت در ایجاد این آرامش در بازار ارز نقش مهمی داشته، اضافه کرد: «بانک مرکزی به‌طور مستقیم دخالتی در تعیین نرخ ارز در دو سال اخیر نداشته است و نهایت تلاش این بانک جلوگیری از ایجاد هیجان‌های ناپایدار در بازار بوده و در این زمینه نیز خوشبختانه از حمایت‌های ارزشمند دولت و شخص رئیس‌جمهور برخوردار بوده است.»
وضعیت آگهی از دید کاربران: